vakantie in Indonesië in 1997
Yogjakarta
De Borobudur is het grootste boedhi-
stische monument ter wereld en het
meest imposante oudheidkundige
complex van het land. Behalve een
indrukwekkend godsdienstig monu-
ment is de Borobudur ook een be-
langrijke bron van historische kennis.
In de reliëfs zagen wij huizen, sche-
pen, kleren, muziekinstrumenten en
dansen uit het Java van de 9e eeuw
Na het ontbijt
in het hotel in
Wonosobo maak-
ten we ons op voor
de rit naar Mage-
lang. De af-
stand bedroeg
ongeveer vijf-
tig km., maar dankzij de
niet al te beste wegen in Indonesië,
duurt zo’n rit toch altijd langer dan je denkt.
In Magelang zouden wij één van de wereldwon-
deren bezichtigen: de boedhistische tempel de “Borobu-
dur”. Voordat je het terrein van het tempelcomplex op liep,
moesten we ons eerst een weg banen door de diverse kraampjes met
etenswaren en souvenirs die langs de toegangsweg stonden opgesteld. Ook werden
we overstelpt met verkopers die ons hun handelswaar probeerden op te dringen. Ik snap dat
ze moeten voorzien in hun levensonderhoud, maar plezierig is dit niet. Op die dag was het echt
bloedheet en omdat er op het tempelcomplex totaal geen beschutting was trokken de jongens
hun shirtjes uit als hoofdbedekking. De gids van die dag, een uiterst vriendelijke vrouw, droeg als
bescherming tegen de zon een parasol omdat ze het anders ook niet volhield. In het Engels ver-
telde ze alles over het ontstaan en de geschiedenis van dit indrukwekkende bouwwerk.
De Borobudur is een uit vulkanische steen gehou-
wen piramide met terrassen. De vijf laagste terras-
sen vormen vierkante gaanderijen die om het hele
gebouw heenlopen. De verschillende gaanderijen
zijn bij elkaar 5 km. lang. De bovenste drie terras-
sen zijn cirkelvormig en hebben geen muren. Hier
staan 72 kleine opengewerkte stupa’s. Een stupa
stelt een omgekeerde rijstkom en een wandelstok
voor. In één van die stupa’s bevond zich een boe-
dhabeeld dat geluk zou brengen. Jongens en man-
nen moesten dan het beeld, door het stenen omhul-
sel heen, bij de hand kunnen aanraken. Meisjes en
vrouwen moesten er meer moeite voor doen, zij
behoorden de enkel aan te raken. Als het je lukte
mocht je een wens doen, maar wel die mocht niet
van materiële aard zijn.
Het was die dag bloedheet
Yogjakarta is ook de batikhoofdstad
van Indonesië en een bezoek aan
één van die batik ateliers is dan ook
een must. Het was interessant
om zo’n procedure te volgen.
Zelf vond ik de arbeidsomstan-
digheden in het atelier niet zo best.
Heel eentonig, nauwkeurig werk
en met die bakken op het hete
vuur, waar allerlei vieze dampen
uit opstegen, was het volgens
mij ook niet bijster gezond. Maar
in Indonesië is men allang blij als
men werk heeft, dus klagen zal men
niet snel doen. Geen werk betekent
geen inkomen. In dit atelier hadden
we geen batik doeken gekocht om-
die daar schrikbarend duur waren.
Op een andere plek waren ze veel
goedkoper. Behalve doeken heb-
en we ook batikstoffen gekocht
om er thuis eventueel kleren van te maken. Eenmaal thuis hebben we enkele doeken laten inlijsten en dan zijn ze echt een lust voor het oog.
ingelijste batikdoeken
ingelijste wayangpoppen
Een gamelanorkest is het meest voorkomende orkest in de archipel.
De klanken worden voortgebracht door het slaan met op knuppel-
tjes lijkende stokken op kleine bronzen, ketelvormige bek-
kens in verschillende formaten.
Yogjakarta is tevens één van de beste plaatsen om te
winkelen in Zuidoost-Azië. Om die reden brachten we
ook een bezoek aan de drukke winkelstraat Jalan
Malioboro. Behalve de talloze winkeltjes, kraampjes en
eettentjes staan er ook grote luxe warenhuizen waar wer-
kelijk alles te koop is. Eerst even naar een internationale bank
om geld te wisselen voor onze eventuele aankopen. Als eerste had
ik mijn voorraad shag aangevuld en nog wel mijn eigen merk. Meestal lukt dat niet in het buitenland.
Ook een paar nieuwe voetbalschoenen voor Rens stond op ons lijstje en natuurlijk de nodige kleding
als t-shirts, spijkerbroeken en zelfs een spijkerjas. Omdat wij allen niet groot en stevig zijn pasten
de Aziatische maten ons uitstekend. In deze stad wemelt het ook van de becakrijders, fietstaxi’s.
Dat is in mijn ogen hard pezen voor een karig loontje.
Zelf hadden we geen enkele keer gebruik gemaakt
van dit vervoermiddel. Op de eerste plaats hadden we
bijna altijd ons eigen busje tot onze beschikking en op de
tweede plaats vond ik het best genant dat iemand zich zo uit de
naad moest fietsen om je te vervoeren. Een andere reden
was uit oogpunt van veiligheid; als je voor in die bak zat, ving
je bij een eventuele frontale botsing wel de klap op. We zagen
meerdere keren dat sommige becakrijders hun voertuig ook gebruikten als slaapplaats.
Ramayana Ballet
Het entree kaartje voor het
optreden van het Ramayna Ballet
bij het Prambanan
tempelcomplex.
Francie en Jüri wilden zo’n voorstelling van het
Ramayana Ballet graag meemaken. Via
het hotel waar we loggerden regelden
ze de entree kaarten en het ver-
voer. Dit spektakel vond plaats
op het kolossale stenen po-
dium van het Prambanan tem-
pelcomplex. Er kwam ook een compleet
gamelanorkest opdraven met zangers, zangeressen en
een grote schare aan dansers en danseressen.
Het kraton is het paleis van de sultan gebouwd in hert
hart van Yogjakarta. Dit kraton was een stad op zich.
Binnen de muren woonden en werkten duizenden men-
sen; bedienden, batkkers, wachters en musici. Het hui-
dige kraton ziet er nog steeds tijdloos uit. We zagen er
oa. versierde Nederlands Indische meubels, 19e eeuwse
schilderijen, allerlei geschenken die de sultan van buiten-
landse mogendheden kreeg en instrumenten voor ver-
schillende grote gamelanorkesten.
We hadden vandaag geluk, want op zaterdagen werd er
in het kraton een wayang kulit voorstelling gegeven met
begeleiding van een gamelanorkest. Ik wist wat het on-
geveer inhield, maar had het nog nooit in werkelijkheid
gezien. Zo’n wayang kulit voorstelling is een schaduw-
spel met twee dimensionale poppen. Rens, Lasja en Ayse
hebben even gekeken, maar echt boeien kon het hen niet.
Te weinig actie en omdat je de taal niet verstaat begrijp je er helemaal niets van. Ook de gamelanmuziek klonk in hun oren al snel eenstonig en
saai. Maar dit was weer wel het echte Indonesië.
